Met tweehonderd man een paar bruggetjes slopen

Hazerswoude-Rijndijk, 6 augustus 2004

Het klinkt als een eenvoudig klusje. Zeventien oude bruggen en duikers in het spoor tussen Leiden en Alphen aan den Rijn vervangen door zeven nieuwe duikers.

En toch is het een klus waarvoor de afgelopen week het spoor volledig was afgesloten. Overdreven? Projectleider André Kop van ProRail weet wel beter. "We zijn hier deze week met zo'n tweehonderd man bezig, verdeeld over drie ploegen. Er wordt dag en nacht gewerkt. Ja, het is veel werk." En het is daardoor ook duur: het hele project kost 1,7 miljoen euro.

Bij de Rhynenburcher molen is een kraanmachinist druk bezig met opruimen. Oude ballaststenen worden in een lange goederentrein geschept. "Doordat er steeds treinen overheen rijden, breken de stenen en worden zij uiteindelijk te klein", zegt Kop. "Ze laten het water niet snel genoeg meer door en moeten op een gegeven moment worden vervangen. Twee jaar geleden hebben we de ballaststenen op het hele traject vervangen, met uitzondering van de stenen rond de duikers."

De projectleider begint er zelf over. Twee jaar terug heeft ProRail maandenlang aan het spoor tussen Leiden en Alphen gewerkt. De aankondiging dat het spoor deze week vanwege nieuwe werkzaamheden afgesloten zou worden, wekte daarom nogal wat verbazing. Had dat werk indertijd niet beter in zijn geheel kunnen worden aangepakt? Kop schudt zijn hoofd. "Het werk is daarvoor te ingewikkeld. Je kunt niet tegelijkertijd de duikers vervangen en het hele spoor vernieuwen. Dan kom je in de knoop met je logistiek." "En we hadden twee jaar geleden ook de vergunningen nog niet binnen om de duikers te mogen vervangen", vult ProRail-voorlichter Janneke Boutkam aan.

Maar wat is er nu zo ingewikkeld aan het slopen van een bruggetje en het plaatsen van een duiker? Even verderop, op een plek waar de rails nog slingerend boven een splinternieuwe duiker liggen, probeert Kop het allemaal uit te leggen. De duikers - niet veel meer dan grote buizen die door de spoordijk heen steken - blijken al in de afgelopen maanden te zijn gebouwd. "We hebben ze neergelegd in de oude onderdoorgangen. Maar daarvoor moesten wel grote bouwkuipen worden gegraven, moesten palen worden geheid en een betonnen vloer gestort waar de duiker nu op rust."

De nieuwe duikers lagen dus al op hun plek toen zaterdag het spoor voor een week werd afgesloten. Het werk van de afgelopen dagen bestond eigenlijk alleen uit het slopen van de oude bruggen en duikers en het op die plekken aanvullen van de spoordijk. Daarvoor moesten wel even de dwarsliggers en de spoorstaven worden verwijderd - en daarna natuurlijk weer op hun plek gelegd. Bij dat laatste onderdeel zorgde het warme zomerweer nog voor een probleem: spoorstaven kunnen niet aan elkaar worden gelast als ze warmer zijn dan 25 graden. "En als de zon er op staat, worden ze gemakkelijk een graad of veertig", weet Kop. Om die reden hadden alle laswerkzaamheden 's nachts plaats.

Bij het voorbereidende werk in de afgelopen maanden hadden de bouwers met nog meer complicaties te maken: vogels en kabels en leidingen. "De strook tussen het spoor en de rijksweg is broedgebied. Maar dat leverde gelukkig weinig problemen op. De zwanen broedden gewoon door terwijl wij hier met zwaar materieel bezigwaren. De kabels leverden meer werk op. Naast het spoor ligt een kabel van ons van 10.000 volt en één van de Nuon waar 25.000 volt op staat. Die moesten bij de bruggetjes allebei worden omgelegd. En tussen het spoor en de weg ligt ook nog een hoofdgasleiding waarmee je rekening moet houden."

Met nog één dag te gaan liggen de werkzaamheden keurig op schema. Vandaag worden met een speciale machine de bochten en deuken uit het spoor getrild. En als er niets geks gebeurt, dan kunnen de treinen vanaf morgenochtend weer rijden en zit het groot onderhoud er weer voor jaren op. Totdat in de toekomst besloten wordt het spoor te verdubbelen. De duikers zijn in elk geval al voorbereid op dat tweede spoor. (Foto: Mark Lamers)

Dit artikel is overgenomen uit het Leidsch Dagblad. Onze redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud.